PM Awas Yojana: भारतामध्ये अजूनही कोट्यवधी लोक असे आहेत ज्यांच्याकडे स्वत:चं पक्कं घर नाही. अशा गरजू आणि आर्थिकदृष्ट्या कमकुवत कुटुंबांसाठी केंद्र सरकारने “प्रधानमंत्री आवास योजना (PMAY)” सुरू केली आहे. या योजनेचा उद्देश म्हणजे देशातील प्रत्येक गरजू व्यक्तीला सुरक्षित, किफायती आणि पक्कं घर मिळवून देणे.
या योजनेअंतर्गत पात्र लाभार्थ्यांना घर बांधण्यासाठी थेट ₹1.20 लाख (मैदानी भागासाठी) व ₹1.30 लाख (पहाडी भागासाठी) इतकी आर्थिक मदत दिली जाते. या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी ऑनलाईन आणि ऑफलाईन दोन्ही प्रकारे अर्ज करता येतो.
योजना संपूर्ण देशभरात राबवली जाते:
प्रधानमंत्री आवास योजना ग्रामीण (PMAY-G) आणि शहरी (PMAY-U) अशा दोन प्रकारात राबवली जाते. ग्रामीण भागातील गरीब कुटुंबांसाठी PMAY-G तर शहरी भागातील EWS, LIG आणि MIG वर्गासाठी PMAY-U उपलब्ध आहे.
योजनेचे मुख्य फायदे:
- घर बांधण्यासाठी आर्थिक मदत (ग्रामीण भागात ₹1.20 लाख पर्यंत)
- शौचालयासाठी अतिरिक्त ₹12,000 ची मदत (SBM अंतर्गत)
- गॅस कनेक्शन, पिण्याचे पाणी, वीज यांसारख्या मूलभूत सुविधा
- घराचे मालकी हक्क महिलांच्या नावावर देण्यास प्राधान्य
- PMAY-CLSS अंतर्गत गृहकर्जावर 3% ते 6.5% पर्यंत व्याज सवलत
- DBT द्वारे थेट बँक खात्यात पैसे
- मनरेगाच्या अंतर्गत 90 ते 95 दिवस मजुरी देखील मिळते
पात्रता निकष (Eligibility Criteria):
- अर्जदार भारतीय नागरिक असावा
- कुटुंबातील कोणत्याही सदस्याच्या नावावर पक्कं घर नसावं
- 2011 च्या SECC डेटामध्ये किंवा “आवास प्लस” यादीत नाव असणं आवश्यक
- महिला सदस्याच्या नावावर मालकी हक्क असल्यास प्राधान्य
- EWS: वार्षिक उत्पन्न ₹3 लाखांपर्यंत
- LIG: ₹3 ते ₹6 लाख
- MIG-I: ₹6 ते ₹12 लाख
- MIG-II: ₹12 ते ₹18 लाख
आवश्यक कागदपत्रे:
- आधार कार्ड
- उत्पन्नाचा दाखला
- रहिवासी प्रमाणपत्र
- बँक पासबुक
- जमीन संबंधित कागदपत्र (जर स्वत:ची जमीन असेल तर)
- पासपोर्ट साईज फोटो
- मोबाईल नंबर
अर्ज प्रक्रिया (Online/Offline):
ऑनलाईन अर्ज कसा कराल?
- pmaymis.gov.in या अधिकृत वेबसाइटवर जा
- Citizen Assessment मध्ये जाऊन योग्य पर्याय निवडा (ग्रामीण/शहरी)
- आधार नंबर टाका, नंतर तुमची वैयक्तिक माहिती भरा
- कागदपत्रे अपलोड करा आणि अर्ज सबमिट करा
- अर्ज केल्यानंतर तुम्हाला एक Registration Number मिळेल, तो सुरक्षित ठेवा
ऑफलाइन अर्ज:
- तुमच्या जवळच्या CSC केंद्र किंवा नगरपालिका कार्यालयात जाऊन अर्ज करता येतो
- आवश्यक कागदपत्रांसह फॉर्म भरावा लागतो
मोबाईल अॅप:
- “AwaasApp” किंवा “Awaas Plus” अॅप डाऊनलोड करूनही अर्ज करता येतो
लाभार्थींची निवड कशी केली जाते?
- 2011 SECC डेटा व आवास प्लस यादीच्या आधारे ग्रामसभा/नगरपालिकेद्वारे निवड होते
- पात्र लाभार्थ्यांना मंजुरी पत्र (Sanction Letter) दिले जाते
- मंजुरी नंतर हप्त्यांमध्ये पैसे बँक खात्यात ट्रान्सफर होतात
ग्रामीण VS शहरी योजना:
मुद्दा | ग्रामीण योजना | शहरी योजना |
लाभ | ₹1.20 लाख (मैदानी) / ₹1.30 लाख (पहाडी) | ₹1 लाख ते ₹1.5 लाख + व्याज सवलत |
किमान क्षेत्रफळ | 25 वर्ग मीटर | 25-30 वर्ग मीटर |
अर्ज प्रक्रिया | ग्रामपंचायत / CSC | ऑनलाईन / नगरपालिका / CSC |
पर्यवेक्षण | ग्रामसभा, AwaasSoft | नगर पालिका, MoHUA |
निष्कर्ष:
प्रधानमंत्री आवास योजना 2025 ही गरीब आणि गरजूंना स्वत:चं घर मिळवून देण्यासाठी केंद्र सरकारची एक क्रांतिकारी योजना आहे. जर तुमच्याकडे स्वत:चं पक्कं घर नसेल, आणि तुम्ही या योजनेस पात्र असाल, तर लगेच अर्ज करा. योजना 2025 पर्यंत सुरू आहे, त्यामुळे वेळ वाया घालवू नका.
सूचना: अर्ज करताना फसवणुकीपासून सावध राहा. कोणत्याही दलालाकडे पैसे देऊ नका. अधिकृत वेबसाइट किंवा जवळच्या सरकारी कार्यालयातूनच अर्ज करा.
अधिक माहितीसाठी भेट द्या: pmaymis.gov.in
Gharkul Yojana Update : घरकुल योजनेची नवी यादी आणि हफ्त्याची तारीख जाहीर – तुमचं नाव आहे का यादीत?