Labor Welfare Scheme 2025: मित्रांनो, राज्यातील अनेक कामगार खाजगी एजन्सीमार्फत सफाई, गटार सफाई किंवा बांधकाम क्षेत्रात कंत्राटी पद्धतीने काम करत असतात. अनेक वेळा या कामात जीव धोक्यात घालून सेवा देताना काही दुर्दैवी अपघात घडतात आणि जीवितहानी होते. पण अशा वेळी खाजगी एजन्सीकडून नुकसानभरपाई दिली जात नाही, ही मोठी अडचण ठरते.
म्हणूनच सरकारने आता कंत्राटी कामगार अनुदान योजना 2025 अंतर्गत मोठा निर्णय घेतला आहे. या योजनेद्वारे कामगारांच्या कुटुंबाला थेट ३० लाख रुपयांपर्यंत नुकसानभरपाई मिळणार आहे.
काय आहे कंत्राटी कामगार अनुदान योजना?
ही योजना विशेषतः सफाई कामगार, गटार सफाई कामगार, व बांधकाम क्षेत्रात कंत्राटी स्वरूपात काम करणाऱ्या कामगारांसाठी लागू आहे. जर कामगार काम करताना मृत्युमुखी पडला किंवा अपंगत्व आले, तर खालीलप्रमाणे सरकारी अनुदान देण्यात येणार आहे:
- सामान्य अपंगत्व झाल्यास – ₹10 लाख
- कायमस्वरूपी अपंगत्व असल्यास – ₹20 लाख
- मृत्यू झाल्यास – ₹30 लाख नुकसानभरपाई
आतापर्यंत काय अडचणी होत्या?
पूर्वी ही नुकसानभरपाई मिळण्यासाठी कामगारांच्या नातेवाईकांना ३ ते ६ महिने मोठा पाठपुरावा करावा लागत होता. वेळ आणि कार्यालयीन प्रक्रियेमुळे अनेकजण याचा योग्य फायदा घेऊ शकत नव्हते.
आता फक्त १५ दिवसांत मदत खात्यावर जमा!
नवीन निर्णयानुसार, आता कामगाराचा मृत्यू किंवा अपंगत्व आल्यास फक्त १५ दिवसांच्या आत ही मदत कामगाराच्या नातेवाईकांच्या बँक खात्यावर जमा केली जाणार आहे. यासाठी महानगरपालिका, नगरपालिका व स्थानिक स्वराज्य संस्थांना आदेश दिले गेले आहेत.
कोणाला मिळणार या योजनेचा फायदा?
विशेषतः मुंबई शहरातील गटार सफाई कामगार, मलनिःस्सारण वाहिन्यांमध्ये काम करणारे कर्मचारी, तसेच इतर खाजगी ठेकेदारांच्या अंतर्गत काम करणारे सफाई कर्मचारी या योजनेंतर्गत येतात.
उदाहरण: मुंबईत एका खासगी कंपनीत सफाई काम करत असताना एका कामगाराचा मृत्यू झाला होता. त्यानंतर कंपनीने नुकसानभरपाई दिली, पण सरकारी मदतीसाठी त्याच्या कुटुंबाला ६ महिने वाट पहावी लागली. पण आता ही मदत १५ दिवसात मिळणार असल्यामुळे अनेक गरजू कुटुंबांना दिलासा मिळेल.
बांधकाम कामगारांसाठी खास योजना
फक्त सफाई कामगारांसाठीच नव्हे, तर बांधकाम क्षेत्रात काम करणाऱ्या कंत्राटी कामगारांनाही सरकारतर्फे अनेक योजना राबवल्या जातात.
✅ बांधकाम कामगार भांडे योजना – या योजनेद्वारे कामगारांना ३० प्रकारची भांडी मोफत दिली जातात. अर्ज पीडीएफ फॉर्ममध्ये उपलब्ध आहे.
✅ शिक्षण, आरोग्य, अपघात विमा, महिला कल्याण, गृहनिर्माण योजना – हे सुद्धा महाराष्ट्र इमारत व इतर बांधकाम कामगार कल्याण मंडळाद्वारे चालवल्या जातात.
योजना लाभ कसा घ्यावा?
बरेच वेळा कामगारांना योजनेची माहितीच नसते, त्यामुळे ते सरकारी लाभांपासून वंचित राहतात. तुमच्या ओळखीत जर कोणी बांधकाम किंवा सफाई कामगार असेल, तर त्यांना ह्या योजनेविषयी माहिती द्या.
ऑनलाइन अर्ज, आवश्यक कागदपत्रे, आणि फॉर्म PDF डाउनलोडसाठी अधिकृत वेबसाईटवर किंवा जवळच्या कामगार मंडळ कार्यालयात संपर्क करा.
निष्कर्ष
कंत्राटी कामगार अनुदान योजना 2025 ही योजना म्हणजे कामगारांच्या हक्कांचं संरक्षण करणारा मोठा निर्णय आहे. आता केवळ शहरांमध्ये नव्हे, तर ग्रामीण भागातील कंत्राटी कामगारांनीही याचा फायदा घ्यावा.
