Shetmal Taran Karj Yojana 2025: मित्रांनो, आज आपण “शेतमाल तारण कर्ज योजना” म्हणजेच कृषी तारण कर्ज योजना समजून घेणार आहोत. ही योजना नेमकी काय आहे आणि ती शेतकऱ्यांसाठी कशी फायदेशीर ठरते, याची माहिती पाहूया.
शेतकऱ्यांना आर्थिक अडचणीत सापडल्यावर किंवा शेतमाल साठवण्यासाठी योग्य सुविधा उपलब्ध नसल्यामुळे, कापणीच्या हंगामात शेतमाल मोठ्या प्रमाणावर बाजारात विक्रीसाठी येतो. यामुळे बाजारभाव कमी होतो, आणि शेतकऱ्यांना त्यांच्या मालाचा योग्य दर मिळत नाही. जर हा शेतमाल काही काळ साठवून नंतर विक्रीसाठी आणला, तर त्याला अधिक चांगला भाव मिळू शकतो.
शेतकऱ्यांना त्यांच्या मालासाठी योग्य भाव मिळावा यासाठी महाराष्ट्र कृषी पणन महामंडळाने 1990-91 पासून “शेतमाल तारण कर्ज योजना” सुरू केली आहे.
या योजनेत सोयाबीन, सूर्यफूल, चणा, भात, करडई, ज्वारी, बाजरी, मका, गहू, घेवडा, काजू बी, बेदाणा, सुपारी, हळद अशा शेतमालांचा समावेश आहे. बाजार समितीच्या गोदामात ठेवलेल्या शेतमालाच्या किमतीच्या 75% रक्कम शेतकऱ्याला कर्ज स्वरूपात दिली जाते. हे कर्ज सहा महिने म्हणजे 180 दिवसांसाठी फक्त 6% व्याजदराने मिळते.
या योजनेत, राज्य किंवा केंद्रीय वखार महामंडळाच्या गोदाम पावतीवरही कर्ज दिले जाते. ही योजना बाजार समितीमार्फत चालवली जाते. विशेष म्हणजे, जर शेतकरी 6 महिन्यांच्या आत कर्ज फेडले, तर त्याला 3% व्याज सवलत देखील दिली जाते.
ही योजना शेतकऱ्यांसाठी खूप फायदेशीर असून, त्यांच्या आर्थिक गरजा पूर्ण करण्यात उपयुक्त ठरते.
Shetmal Taran Karj Yojana 2025 | कृषी तारण कर्ज योजना
शेतकऱ्यांना शेतीसाठी आर्थिक गरज भासते, पण स्थानिक पातळीवर शेतमाल साठवण्यासाठी पुरेशी सोय नसल्यामुळे, कापणीच्या हंगामात मोठ्या प्रमाणावर शेतमाल बाजारात विक्रीसाठी येतो. यामुळे बाजारभाव घसरतात, आणि शेतकऱ्यांना त्यांचा शेतमाल योग्य किमतीत विकता येत नाही. जर हा शेतमाल साठवून काही काळानंतर बाजारात विक्रीसाठी आणला, तर त्याला चांगला भाव मिळतो.
यामुळेच शेतकऱ्यांना त्यांच्या मालाचा योग्य भाव मिळावा यासाठी महाराष्ट्र कृषी पणन महामंडळाने 1990-91 पासून “शेतमाल तारण कर्ज योजना” सुरू केली आहे.
या योजनेमध्ये शेतमालाच्या साठवणुकीसाठी काही पिकांचा समावेश करण्यात आला आहे. त्यामध्ये सोयाबीन, सूर्यफूल, चणा, भात, करडई, ज्वारी, बाजरी, मका, गहू, घेवडा, काजू बी, बेदाणा, सुपारी, हळद यांचा समावेश आहे.
शेतकऱ्यांनी बाजार समितीच्या गोदामात तारण ठेवलेल्या शेतमालाच्या एकूण किमतीच्या 75% रक्कम कर्ज स्वरूपात दिली जाते. हे कर्ज सहा महिने म्हणजेच 180 दिवसांसाठी फक्त 6% व्याजदराने दिले जाते.
याशिवाय, राज्य किंवा केंद्रीय वखार महामंडळाच्या गोदाम पावतीच्या आधारे देखील कर्ज दिले जाते. ही योजना बाजार समितीमार्फत राबवली जाते. जर शेतकरी सहा महिन्यांच्या आत कर्जाची परतफेड करतो, तर त्याला 3% व्याज सवलत दिली जाते.
ही योजना शेतकऱ्यांसाठी एक मोठा आधार ठरत असून, त्यांना आर्थिक अडचणींवर मात करण्यासाठी आणि त्यांच्या शेतमालासाठी योग्य भाव मिळवण्यासाठी उपयुक्त ठरते.
कृषी तारण कर्ज योजना: शेतकऱ्यांसाठी आर्थिक आधार
योजना रचना आणि उद्दिष्ट
महाराष्ट्र राज्य कृषी पणन मंडळाने 1990 पासून शेतकऱ्यांसाठी कृषी तारण कर्ज योजना सुरू केली. या योजनेचा उद्देश शेतकऱ्यांना आर्थिक मदत देऊन त्यांना चांगल्या किमतीत शेतीमाल विक्रीची संधी उपलब्ध करून देणे आहे.
योजनेची प्रक्रिया सोप्या भाषेत समजून घेऊया:
- माल साठवणीसाठी: शेतकरी आपला माल स्थानिक बाजार समितीच्या (APMC) गोदामात सुरक्षित ठेवतो.
- कर्ज मिळणे: बाजारातील मालाच्या किमतीच्या 75% पर्यंत कर्ज सहा महिन्यांसाठी दिले जाते.
- कमी व्याजदर: कर्जासाठी फक्त 6% व्याज लागतो.
- साठवणूक खर्च नाही: माल साठवण्यासाठी कोणतेही शुल्क घेतले जात नाही.
- वेळेत परतफेड लाभ: जर शेतकऱ्याने कर्ज सहा महिन्यांत फेडले, तर त्याला 3% व्याज सवलत दिली जाते.
योजनेची आकडेवारी
1990-91 ते 2021-22 या काळात मंडळाने तब्बल 24,831.73 लाख रुपये कर्जाच्या रूपात शेतकऱ्यांना दिले.
कर्जाची रक्कम आणि व्याजदर
- कर्ज कालावधी: 6 महिने (180 दिवस).
- व्याजदर: 6% असून 6 महिन्यांनंतर 8% आणि 1 वर्षानंतर 12% होतो.
योजनेची वैशिष्ट्ये:
- पात्रता
- केवळ शेतकऱ्यांचा मालच स्वीकारला जातो. व्यापाऱ्यांचा माल ग्राह्य धरला जात नाही.
- बाजारभाव किंवा सरकारी हमीभाव यापैकी जो कमी असेल, त्यावरून कर्ज ठरवले जाते.
- सुरक्षितता
- बाजार समित्या मालाची मोफत साठवणूक, देखभाल आणि विम्याची जबाबदारी घेतात.
- राज्य किंवा केंद्रीय गोदाम पावतीवरही तारण कर्ज दिले जाते.
- प्रोत्साहन सवलत
- 6 महिन्यांत कर्ज फेडल्यास 3% व्याज सवलत मिळते.
योजनेचे फायदे:
- शेतकऱ्यांना चांगल्या किमतीत माल विकण्याची संधी मिळते.
- बाजारातील किमतीतील चढ-उतारांपासून संरक्षण मिळते.
- साठवणीसाठी कोणताही खर्च नसल्याने अतिरिक्त आर्थिक भार येत नाही.
- शेतकऱ्यांचे आर्थिक नियोजन सुधारते.
अधिक माहिती साठी:
- संपर्क क्रमांक: 8657593808 / 8657593809
- अधिकृत वेबसाइट: msamb.com
निष्कर्ष:
शेतमाल तारण कर्ज योजना ही शेतकऱ्यांसाठी उपयुक्त योजना आहे. या लेखामध्ये आम्ही योजनेची प्रक्रिया, फायदे, अटी, आणि अर्ज कसा करायचा याबद्दल सोप्या भाषेत माहिती दिली आहे. आता शेतकऱ्यांनी ही संधी उपयोगात आणून आर्थिकदृष्ट्या सक्षम बनावे!