Maharashtra Inter-Caste Marriage Scheme 2025: महाराष्ट्र सरकारने सामाजिक समरसता वाढवण्यासाठी आणि जातीय भेदभाव कमी करण्यासाठी एक महत्त्वाची पायरी उचलली आहे. ‘आंतरजातीय विवाह प्रोत्साहन योजना 2025’ ही योजना अनुसूचित जाती (SC), अनुसूचित जमाती (ST), विमुक्त जाती (VJ), भटक्या जमाती (NT), आणि विशेष मागासवर्गीय (SBC) महिला किंवा पुरुष आणि इतर सवर्ण हिंदू, जैन, लिंगायत, किंवा शीख समुदायातील जोडीदारासोबत विवाह केल्यास मिळणार थेट आर्थिक मदत!
योजनेची उद्दिष्टे:
- जातीभेद विरहित समाज घडवणे
- प्रेमविवाहांना सामाजिक व आर्थिक संरक्षण देणे
- आर्थिक दुर्बल घटकातील महिलांना स्वावलंबी बनवणे
- घटनात्मक मूल्यांची अंमलबजावणी करणे
आंतरजातीय विवाह योजना 2025 ची वैशिष्ट्ये:
- आर्थिक मदत: ₹50,000 ते ₹3 लाख थेट जोडप्याच्या संयुक्त बँक खात्यात DBT द्वारे ट्रान्सफर
- केंद्र आणि राज्य सरकारची संयुक्त योजना (50:50 हिस्सा)
- डॉ. आंबेडकर फाउंडेशनमार्फत अतिरिक्त ₹2.5 लाख मिळण्याची शक्यता
- जातीय भेदभावाला सामोरे जाणाऱ्या जोडप्यांना कायदेशीर व सामाजिक मदत
- ऑफलाइन व ऑनलाइन दोन्ही अर्ज पद्धती उपलब्ध
पात्रता:
- दोन्ही पती-पत्नी महाराष्ट्राचे कायमस्वरूपी रहिवासी असावेत
- एक जोडीदार SC, ST, VJ, NT, SBC मधील असावा, व दुसरा सवर्ण हिंदू, जैन, लिंगायत किंवा शीख असावा
- विवाह हिंदू विवाह अधिनियम, 1955 किंवा विशेष विवाह अधिनियम, 1954 अंतर्गत नोंदणीकृत असावा
- वधूचे वय किमान 18 वर्षे व वराचे किमान 21 वर्षे असावे
- जोडप्याचे पहिलेच लग्न असावे
- अर्ज लग्नानंतर 1 वर्षाच्या आत करावा (काही प्रकरणांमध्ये 3 वर्षांपर्यंत सूट मिळू शकते)
अर्जासाठी आवश्यक कागदपत्रे:
- आधार कार्ड (दोघांचे)
- जात प्रमाणपत्र
- विवाह प्रमाणपत्र
- वयाचा पुरावा (शाळा सोडल्याचा दाखला इ.)
- निवासी पुरावा (मतदान ओळखपत्र, राशन कार्ड)
- संयुक्त बँक खात्याचा तपशील (आधार लिंक असलेला)
- जोडप्याचा पासपोर्ट साईझ फोटो
- 2 प्रतिष्ठित व्यक्तींच्या शिफारस पत्र (उदा. आमदार, खासदार, जिल्हाधिकारी)
- प्रतिज्ञापत्र की हे पहिलं लग्न आहे
अर्ज प्रक्रिया:
ऑनलाइन:
- https://sjsa.maharashtra.gov.in/en या अधिकृत पोर्टलला भेट द्या
- “Incentive to Encourage Inter-Caste Marriages” या योजनेवर क्लिक करा
- फॉर्म भरा, कागदपत्रे अपलोड करा व सबमिट करा
- अर्जाचा स्टेटस अ‍ॅप्लिकेशन ID द्वारे ट्रॅक करता येईल
ऑफलाइन:
- आपल्या जिल्ह्याच्या समाज कल्याण विभाग किंवा जिल्हा परिषदेच्या कार्यालयात जा
- अर्जाचा फॉर्म भरा व आवश्यक कागदपत्रांसह जमा करा
योजनेचे फायदे:
- प्रेमविवाहांना सामाजिक मान्यता मिळते
- आर्थिक स्थैर्य आणि स्वावलंबन
- महिलांच्या निर्णयक्षमतेला बळकटी
- जातीभेदावर मात करून नव्या पिढीसाठी आदर्श निर्माण
2025 मधील नवीन अपडेट:
- अनुदान रक्कम ₹3 लाखांपर्यंत वाढवली गेली आहे
- अर्ज कालावधी 3 वर्षांपर्यंत वाढण्याची शक्यता
- उत्पन्न मर्यादा हटवली गेली आहे – आता कोणतेही उत्पन्न असलेले जोडपे पात्र ठरू शकते
- ग्रामीण व शहरी भागांमध्ये जनजागृती मोहीम राबवली जात आहे
निष्कर्ष:
महाराष्ट्र आंतरजातीय विवाह योजना 2025 ही सामाजिक परिवर्तनाची दिशा दाखवणारी एक सकारात्मक पायरी आहे. प्रेम करणाऱ्या जोडप्यांना आर्थिक, कायदेशीर आणि सामाजिक पाठबळ देणारी ही योजना जातीभेदाच्या भिंती पाडण्यासाठी महत्त्वाची ठरणार आहे. जर तुम्ही पात्र असाल, तर आजच अर्ज करा आणि नव्या सामाजिक समतेच्या युगाची सुरुवात करा!
What is Court Marriage in Marathi: कोर्ट मॅरेज म्हणजे काय? कोर्ट मॅरेज कसे करायचे
