राज्यातील सर्व शेतकरी बांधवांसाठी ही एक अतिशय महत्त्वाची बातमी आहे. महाराष्ट्र सरकारने नुकतेच जाहीर केले आहे की जुलै २०२५ पासून नैसर्गिक आपत्तींमुळे झालेल्या शेतीच्या नुकसानीसाठी भरपाई मिळवण्यासाठी ‘Farmer ID Card’ अनिवार्य असणार आहे.
२९ एप्रिल २०२५ रोजी जारी करण्यात आलेल्या अधिकृत परिपत्रकात याचा स्पष्ट उल्लेख करण्यात आला आहे. अतिवृष्टी, वादळ, दुष्काळ, गारपीट किंवा इतर कोणतीही नैसर्गिक आपत्ती झाली तरी जर तुमच्याकडे ‘Farmer ID’ नसेल, तर सरकारकडून मिळणारी नुकसान भरपाई मिळणार नाही.
‘Farmer ID’ म्हणजे काय?
‘Farmer ID’ हा एक शेतकऱ्यांचा डिजिटल ओळखपत्र क्रमांक आहे. यामधून शासनाला कोण शेतकरी आहे, त्याची जमीन किती आहे, कोणत्या गावात आहे, अशा सगळ्या गोष्टींची माहिती मिळते. त्यामुळे योजनांचा लाभ देणे अधिक सोपे आणि पारदर्शक होते.
आता ‘Farmer ID’ का अनिवार्य केला जात आहे?
राज्यातील विविध कृषी योजनांमध्ये याआधीच ‘Farmer ID’ आवश्यक करण्यात आला आहे. आता e-पंचनाम्यातदेखील ‘Farmer ID’ची नोंद अनिवार्य करण्यात आली आहे. कोणत्याही नुकसान भरपाईसाठी किंवा विमासाठी हे ID असणे गरजेचे असणार आहे.
‘Farmer ID’ चे फायदे काय आहेत?
‘Farmer ID’ केवळ एक ओळखपत्र नाही, तर तो अनेक सरकारी सेवांसाठी एक किल्लीसारखा आहे:
- ✅ सरकारी योजनांचा थेट लाभ: PM Kisan, पिक विमा, अनुदान योजनांचा लाभ थेट खात्यात.
- ✅ कागदपत्रे पुन्हा पुन्हा देण्याची गरज नाही.
- ✅ डिजिटल प्लॅटफॉर्मवर सहज सेवा.
- ✅ योजना व सबसिडीची माहिती वेळेवर मिळते.
- ✅ सरकारला तुमची माहिती ठोसपणे ठेवता येते.
‘Farmer ID’ काढण्यासाठी लागणारी कागदपत्रे:
- आधार कार्ड (लिंक असलेला मोबाईल नंबर आवश्यक)
- जमिनीचा ७/१२ उतारा किंवा सर्वे नंबर
- बँक पासबुक / तपशील
- पासपोर्ट साइज फोटो
- पॅन कार्ड (ऐच्छिक)
Farmer ID कसा मिळवायचा?
1. ऑनलाइन अर्ज प्रक्रिया:
- https://mhfr.agristack.gov.in/ या वेबसाइटवर जा
- “नवीन नोंदणी” वर क्लिक करा
- माहिती भरा व कागदपत्रे अपलोड करा
- मोबाईल OTP टाका व फॉर्म सबमिट करा
- तुमचा ID मोबाईलवर SMS द्वारे मिळेल
- तो डाउनलोड करून प्रिंट ठेवा
2. कॉमन सर्व्हिस सेंटर (CSC) द्वारे:
- जवळच्या CSC सेंटरला भेट द्या
- आवश्यक कागदपत्रे द्या
- ऑपरेटर तुमच्यासाठी अर्ज भरून देईल
- प्रक्रिया पूर्ण झाल्यावर ID मिळेल
- नोंदणीसाठी कोणतेही शुल्क लागणार नाही!
कोणकोणत्या योजनांपासून वंचित राहाल ‘Farmer ID’ नसल्यास?
जर तुमच्याकडे ID नसेल, तर खालील फायदे तुम्हाला मिळणार नाहीत:
- ❌ PM Kisan Sanman Nidhi – ₹6000 प्रतिवर्ष लाभ
- ❌ प्रधानमंत्री पिक विमा योजना
- ❌ नमो शेतकरी अनुदान योजना – 6000 प्रतिवर्ष लाभ
- ❌ खते, बियाणे, यंत्रे यावर सबसिडी
- ❌ नैसर्गिक आपत्ती नुकसान भरपाई
अजूनही बरेच शेतकरी ‘Farmer ID’पासून वंचित का आहेत?
- माहितीचा अभाव
- ऑनलाइन अर्जात तांत्रिक अडचणी
- आवश्यक कागदपत्रांचा अभाव
- डिजिटल प्रक्रियेवर अविश्वास
- दूरच्या भागातील इंटरनेट सुविधेचा अभाव
सरकार काय उपाय करत आहे?
- गावोगावी मोफत नोंदणी शिबिरे
- CSC केंद्रांमध्ये विनामूल्य सेवा
- जागरूकता मोहीम ग्रामीण भागात
- मोबाईल वॅन – दुर्गम भागात पोचणाऱ्या सेवा
- हेल्पलाइन नंबर – शंका निरसनासाठी
निष्कर्ष:
‘Farmer ID’ आता कोणतीही योजना मिळवण्यासाठी मूलभूत ओळख बनली आहे. जुलै २०२५ पासून, जर तुमच्याकडे ID नसेल, तर नुकसान भरपाईसाठी अर्ज करता येणार नाही. म्हणून शेतकरी बांधवांनो, आजच तुमचा Farmer ID मोफत पद्धतीने CSC सेंटर किंवा ऑनलाइन पोर्टलवरून मिळवा!
फक्त एकदाच गुंतवा आणि दरमहा ₹20,000 मिळवा – LIC Jeevan Akshay Yojana !
