E-Shram Card Holders: भारत सरकारने देशातील असंघटित क्षेत्रातील कामगारांसाठी ई-श्रम कार्ड योजना सुरू केली आहे. या योजनेचा मुख्य उद्देश म्हणजे रिक्षाचालक, सफाई कामगार, बांधकाम मजूर, घरकाम करणारे, कृषी मजूर, फेरीवाले अशा विविध क्षेत्रांतील असंघटित कामगारांची नोंदणी करून त्यांना सरकारी योजनांचा लाभ मिळवून देणे.
ई-श्रम कार्ड म्हणजे काय? (E-Shram Card Yojana Introduction)
ई-श्रम कार्ड हा एक डिजिटल ओळखपत्र आहे. सरकारने तयार केलेल्या eshram.gov.in पोर्टलवर कामगारांची नोंदणी होते. नोंदणी केल्यानंतर कामगाराला UAN (Universal Account Number) दिला जातो जो जीवनभर उपयोगी पडतो. यामध्ये कामगाराचे नाव, व्यवसाय, कौशल्य, आर्थिक स्थिती इत्यादी माहिती साठवली जाते.
पात्रता आणि अटी (E-Shram Card Eligibility)
- अर्जदार भारतीय नागरिक असावा.
- वय 18 ते 40 वर्षांदरम्यान असावे.
- वार्षिक उत्पन्न दीड लाख रुपयांपेक्षा कमी असावे.
- अर्जदार असंघटित क्षेत्रात काम करणारा असावा.
आवश्यक कागदपत्रे (Documents for E-Shram Card)
- आधार कार्ड (मोबाईल लिंक केलेले आवश्यक)
- बँक पासबुकची प्रत
- राशन कार्ड / निवासी प्रमाणपत्र
- पासपोर्ट साइज फोटो
- जन्म दाखला
ई-श्रम कार्डधारकांसाठी पेन्शन योजना
ई-श्रम कार्ड असलेल्या कामगारांना 60 वर्षांनंतर दरमहा ₹3000 पेन्शन मिळण्याची योजना आहे. मात्र, ही पेन्शन मोफत नाही. कामगाराने वयानुसार दरमहा काही निश्चित रक्कम भरावी लागते. सरकारचा वाटा देखील यात समाविष्ट असतो. पेन्शन रक्कम थेट बँक खात्यात जमा केली जाते.
अर्ज कसा करावा? (E-Shram Card Apply Online)
- अधिकृत वेबसाइटवर जा: eshram.gov.in
- “नवीन नोंदणी” वर क्लिक करा
- आधार OTP द्वारे सत्यापन करा
- वैयक्तिक माहिती, व्यवसाय, कौशल्य आणि बँक तपशील भरा
- नोंदणी पूर्ण झाल्यावर ई-श्रम कार्ड PDF स्वरूपात डाउनलोड करा
ई-श्रम कार्डाचे फायदे (Benefits of E-Shram Card)
- ₹2 लाख अपघात विमा (मृत्यू अथवा अपंगत्वासाठी)
- ₹1 लाख अपंगत्व विमा
- विविध केंद्र व राज्य योजनांमध्ये प्राधान्य
- कौशल्य विकास, आरोग्य योजना, रोजगार योजना यामध्ये सहभाग
- भविष्यातील योजनांमध्ये सरळ पात्रता
सावधगिरी आणि महत्त्वाची टीप
- नोंदणी फक्त अधिकृत वेबसाइटवरच करा.
- एजंटला पैसे देऊ नका, ही प्रक्रिया पूर्णपणे मोफत आहे.
- अचूक माहिती भरा, चुकीची माहिती दिल्यास योजना बंद होऊ शकते.
- वेळोवेळी माहिती अपडेट करत राहणे फायदेशीर.
निष्कर्ष (E-Shram Card Yojana 2025 Summary)
ई-श्रम कार्ड योजना 2025 ही असंघटित क्षेत्रातील कामगारांसाठी एक सशक्त सुरक्षा कवच आहे. ही योजना डिजिटल ओळख, विमा संरक्षण, आणि भविष्यकालीन पेन्शनचा मार्ग उघडते. कामगारांनी ही संधी वाया न घालवता त्वरित नोंदणी करून योजनांचा लाभ घ्यावा.
