Rashtriya Gramin Swasthya Mission 2024: आजच्या या लेखाद्वारे राष्ट्रीय ग्रामीण आरोग्य अभियानाविषयी सांगणार आहोत. संपूर्ण ग्रामीण नागरिकांना आरोग्याशी संबंधित सुरक्षा प्रदान करण्याच्या उद्देशाने भारत सरकारने राष्ट्रीय ग्रामीण स्वास्थ्य मिशन सुरू केले आहे.
ग्रामीण आरोग्य अभियानांतर्गत गरीब लोकांना विशेषतः महिला आणि बालकांना आरोग्यविषयक सेवा पुरविल्या जातील. राष्ट्रीय ग्रामीण आरोग्य मिशन संपूर्ण देशात राबवले जात आहे. आरोग्यविषयक माहिती आणि अत्यावश्यक सुविधांचा लाभ घेण्यासाठी देशातील नागरिकांकडे आभा आयुष्मान डिजिटल हेल्थ कार्ड असणे अनिवार्य आहे.
काही लोकांना या मिशनबद्दल चांगली माहिती मिळेल पण काही लोकांना अजूनही या मिशनची माहिती नसेल. तुम्हालाही या मिशनबद्दल अधिक जाणून घ्यायचे असेल, तर या लेखाद्वारे आम्ही तुम्हाला या मिशनशी संबंधित सर्व माहिती देऊ.
राष्ट्रीय ग्रामीण आरोग्य अभियान
12 एप्रिल 2005 रोजी भारत सरकारने ग्रामीण आरोग्य अभियान सुरू केले. हे प्रामुख्याने ग्रामीण भागातील लोकांना, महिलांना आणि विशेषत: लहान मुलांना प्राथमिक आरोग्य सुविधा देण्यासाठी सुरू करण्यात आले आहे.
राष्ट्रीय ग्रामीण आरोग्य अभियानांतर्गत, ज्या 18 राज्यांमध्ये नागरी आरोग्याचे निर्देशक कमकुवत आहेत त्यांच्यावर विशेष लक्ष दिले जाईल. आरोग्याशी संबंधित सर्व सुविधा आणि मोफत उपचारांचा लाभ मिळावा यासाठी शासनाने गरीब वर्गातील लोकांना आयुष्मान कार्डची सुविधा उपलब्ध करून दिली आहे. आर्थिक अडचणींमुळे त्रस्त असलेल्यांना 5 लाख रुपयांपर्यंतचा आरोग्य विमा दिला जाईल.
या 18 राज्यांकडे प्रामुख्याने लक्ष दिले जात आहे ज्यांची नावे पुढीलप्रमाणे आहेत – छत्तीसगड, मेघालय, मिझोराम, बिहार, मणिपूर, आसाम, अरुणाचल प्रदेश, हिमाचल प्रदेश, जम्मू आणि काश्मीर, ओरिसा, नागालँड, मध्य प्रदेश, उत्तर प्रदेश, राजस्थान, सिक्कीम , त्रिपुरा आणि उत्तरांचल.
NHM लोकांच्या गरजांना प्रतिसाद देणारी आणि संवेदनशील असणा-या न्याय्य, परवडणाऱ्या आणि दर्जेदार काळजी सेवांसाठी सार्वत्रिक प्रवेशाची कल्पना करते.
Rashtriya Gramin Swasthya Mission 2024 महत्वाचे मुद्दे
| लेखाचे नाव | राष्ट्रीय ग्रामीण आरोग्य अभियान |
| प्रारंभ तारीख | 12 एप्रिल 2005 |
| लाभार्थी | एकूण राष्ट्रीय ग्रामीण नागरिक |
| उद्देश्य | आरोग्य आणि काळजी सेवा प्रदान करणे |
| अधिकृत वेबसाइट | क्लिक करा |
ग्रामीण आरोग्य अभियानाची प्रमुख उद्दिष्टे
राष्ट्रीय ग्रामीण स्वास्थ्य मिशन सुरू करण्यासाठी सरकारने काही विशिष्ट लक्ष्ये निश्चित केली आहेत.
- माता मृत्यू दर आणि बालमृत्यू दराची आकडेवारी कमी करणे.
- मलेरिया आणि डेंग्यू सारख्या आजारांची वार्षिक प्रकरणे कमी करण्यासाठी.
- स्थानिक रोगांसह संसर्गजन्य आणि असंसर्गजन्य रोग प्रतिबंध आणि नियंत्रणासाठी.
- मिशनद्वारे निरोगी जीवनशैलीला प्रोत्साहन दिले जाईल.
- कमकुवत लोकसंख्या निर्देशक राज्यांवर विशेष लक्ष दिले जाईल.
- पंचायत राज संस्था मजबूत करणे.
- ASHA च्या मदतीने आरोग्य सेवेला प्रोत्साहन देणे.
- वैकल्पिक औषध पद्धतींना प्रोत्साहन देण्यासाठी.
- सर्व राष्ट्रीय ग्रामीण मुलांना लसीकरण करणे.
- क्षयरोग सारखे आजार टाळण्यासाठी.
- पिण्याच्या पाण्याची आणि सुलभ शौचालयांची व्यवस्था करणे.
- लोकसंख्या स्थिरीकरण, लिंग आणि लोकसंख्या संतुलन.
- आरोग्य सेवेवरील घरगुती खर्चात कपात.
ग्रामीण आरोग्य अभियान धोरणे
आता आम्ही तुम्हाला राष्ट्रीय ग्रामीण स्वास्थ्य मिशनच्या रणनीतींची माहिती देणार आहोत. या विशेष रणनीतींबद्दल जाणून घेण्यासाठी, आम्ही दिलेली माहिती वाचा आणि जाणून घ्या –
- ग्रामीण आरोग्य केंद्रांचे बळकटीकरण व सुविधा उपलब्ध करून देणे.
- मिशन अंतर्गत सरकारी खर्चात वाढ होणार आहे.
- मिशनसाठी नियम आणि पॅरामीटर्स सेट करणे.
- खाजगी आरोग्य क्षेत्राशी भागीदारी प्रस्थापित करणे.
- लोकांसोबत उद्दिष्टे आणि कामाच्या प्रगतीचा अहवाल शेअर करणे.
आरोग्य सेवांमध्ये सुधारणा केल्या
राष्ट्रीय ग्रामीण स्वास्थ्य मिशन अंतर्गत अनेक सुधारणा आणण्यासाठी भारत सरकारकडून प्रयत्न केले जात आहेत. तुम्हालाही आरोग्य सेवांमध्ये केलेल्या या सुधारणांबद्दल माहिती मिळवायची असेल, तर खाली दिलेली माहिती काळजीपूर्वक वाचा. बघूया-
- आशाच्या मदतीने ग्रामीण आरोग्यासाठी सुविधा उपलब्ध करून देणे.
- उपकेंद्रांची क्षमता वाढवण्यासाठी केलेले काम – आवश्यकतेनुसार नवीन उपकेंद्रांचे बांधकाम, उपकेंद्रांसाठी नवीन इमारतींचे बांधकाम, त्या क्षेत्रातील महिला कामगारांची नियुक्ती (आवश्यक असल्यास), त्यांना 10,000 रुपये दिले जातील. महिला कर्मचारी ज्याचा वापर केला जाईल.ग्रामीण आरोग्य सेवा पुरविली जाईल, आरोग्य सेवेसाठी आवश्यक औषधे दिली जातील.
- प्राथमिक आरोग्य केंद्राच्या अंमलबजावणी आणि विकासासाठी केलेले काम –
- प्राथमिक आरोग्य केंद्रे २४ तास सुरू राहतील आणि शुश्रूषा सुविधाही पुरविल्या जातील.
- आवश्यकतेनुसार परिचारिका आणि डॉक्टरांची नियुक्ती केली जाऊ शकते.
- इमारत बांधणे (आवश्यक असल्यास)
अधिक वाचा: Pradhan Mantri Matsya Sampada Yojana 2023: प्रधानमंत्री मत्स्य संपदा योजना 2023
FAQ राष्ट्रीय ग्रामीण आरोग्य अभियान
Q1. राष्ट्रीय ग्रामीण आरोग्य अभियान कधी सुरू झाले?
Ans : 12 एप्रिल 2005 रोजी भारत सरकारने ग्रामीण आरोग्य अभियान सुरू केले.
Q2. राष्ट्रीय ग्रामीण स्वास्थ्य मिशन सुरू करण्याचा मुख्य उद्देश काय आहे?
Ans : देशातील सर्व ग्रामीण जनतेला, महिलांना आणि बालकांना आरोग्य सेवा उपलब्ध करून देणे आणि त्यांना निरोगी ठेवणे हा या अभियानाचा मुख्य उद्देश आहे.
Q3. मिशनशी संबंधित माहिती मिळविण्यासाठी काय करावे?
Ans : जर तुम्हाला मिशनबद्दल कोणत्याही प्रकारची माहिती जाणून घ्यायची असेल तर अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या. येथे तुम्हाला मिशन संबंधित सर्व प्रकारची माहिती मिळू शकते.
Q4. राष्ट्रीय आरोग्य अभियान कोणी सुरू केले आहे?
Ans : हे अभियान भारत सरकारने पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांनी सुरू केले आहे. या आरोग्य सेवेचा लाभ ग्रामीण भागातील लोकांना मिळणार आहे.
Q5. राष्ट्रीय ग्रामीण आरोग्य अभियानाची अधिकृत वेबसाइट कोणती आहे?
Ans : राष्ट्रीय ग्रामीण स्वास्थ्य मिशनची अधिकृत वेबसाइट (nhm.gov.in) आहे. या योजनेशी संबंधित सर्व माहिती तुम्हाला मिळू शकते.
Q6. ग्रामीण आरोग्य सेवा म्हणजे काय आणि तिची उद्दिष्टे काय आहेत?
Ans : ग्रामीण आरोग्य सेवा हे निरोगी जीवनशैलीला प्रोत्साहन देण्यासाठी ग्रामीण भागात चालवलेले एक मिशन आहे. ग्रामीण भागातील महिला आणि बालकांना सहज उपलब्ध होणार्‍या आरोग्य सुविधा उपलब्ध करून देणे हे त्याचे उद्दिष्ट आहे. तसेच, त्याचे उद्दिष्ट संसर्गजन्य आणि गैर-संसर्गजन्य रोग रोखणे आणि नियंत्रित करणे हे आहे.